Phong trào chấn hưng Phật giáo Việt Nam là một phong trào vận động cho sự phục hưng Phật giáo nhằm tìm lại các giá trị truyền thống và phát triển hoằng bá Phật giáo tại Việt Nam, bắt đầu từ đầu thế kỉ 20. Phong trào này đã làm thay đổi rất nhiều về nội dung và hình thức hoạt động của Phật giáo tại Việt Nam.
Một trong những hoạt động biểu tình ôn hòa trong Phong trào Chấn Hưng Phật giáo
Phong trào Chấn hưng Phật giáo Việt Nam được ảnh hưởng bởi các phong trào tương tự ở các nước Á Châu, như Sri Lanka, Trung Quốc, Nhật Bản, Thái Lan… Các phong trào này đều nhằm khôi phục lại các giá trị của Phật giáo, chấn hưng Phật học và đổi mới Phật sự.
Phong trào chấn hưng Phật giáo Việt Nam cũng được thúc đẩy bởi những yếu tố xã hội và lịch sử của nước nhà. Thời kỳ cuối thế kỉ 19 và đầu thế kỉ 20, Việt Nam bị thực dân Pháp xâm lược và chia cắt thành ba miền. Chính quyền Bảo hộ tìm mọi cách chèn ép Phật giáo. Nhiều ngôi chùa lớn bị phá hủy, nhiều kinh sách bị thu gom và tiêu hủy. Ngoài ra, triều Nguyễn cũng độc tôn Nho học và không coi trọng Phật giáo. Do đó, Phật giáo lâm vào tình trạng suy kiệt về mọi mặt, ngàn cân treo sợi tóc.
Tuy nhiên, trong hoàn cảnh khó khăn đó, đã có những vận động đầu tiên nhằm chấn hưng Phật giáo được các Tăng sĩ và Cư sĩ viết và đăng lên các báo từ những năm 1920. Một trong những người tiên phong là Thiền sư Khánh Hòa ở chùa Tiên Linh Bến Tre và các đồng chí của ông. Họ đã thành lập Hội Chấn Hưng Phật Giáo Nam Kỳ vào năm 1927 và tổ chức nhiều hoạt động như: in ấn kinh sách, xây dựng các tổ chức Phật giáo, tổ chức các khóa tu học, vận động cho quyền tự do tôn giáo, liên lạc với các tổ chức Phật giáo quốc tế…
Phong trào chấn hưng Phật giáo Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn 1930-1945, khi có sự tham gia của nhiều nhà trí thức, nhà yêu nước và nhà cách mạng. Họ đã đưa ra những ý tưởng mới về Phật giáo, như: Phật giáo là một tôn giáo tiến bộ, khoa học và dân chủ; Phật giáo là một tôn giáo yêu nước và cách mạng; Phật giáo là một tôn giáo phù hợp với xã hội hiện đại; Phật giáo là một tôn giáo có thể hòa hợp với các tôn giáo khác… Một số nhân vật tiêu biểu của phong trào này là: Thích Tâm Châu, Thích Nhất Hạnh, Thích Quảng Đức, Thích Đức Nhuận, Nguyễn Mạnh Côn, Nguyễn Văn Giai…
Phong trào chấn hưng Phật giáo Việt Nam đã góp phần quan trọng vào sự phát triển của Phật giáo cũng như sự đấu tranh của dân tộc. Phong trào đã khơi dậy niềm tin và tự hào về Phật giáo trong lòng quần chúng, đồng thời đã thể hiện vai trò của Phật giáo trong việc bảo vệ quốc gia và xây dựng xã hội. Phong trào đã đặt nền móng cho các phong trào Phật giáo sau này, như: phong trào thống nhất Phật giáo, phong trào đấu tranh cho quyền tự do tôn giáo, phong trào đổi mới và hội nhập Phật giáo…
Ngộ Tự Thọ
COMMENTS